Wrodzone wady serca u dzieci powstają na skutek nieprawidłowego procesu tworzenia się serca w trakcie rozwoju zarodkowego. Przyczyn takiego procesu może być bardzo dużo. Większość z nich ma podłoże genetyczne i jest dziedziczone z pokolenia na pokolenie inne mogą być związane z czynnikami środowiskowymi. Ich diagnozowaniem zajmują się kardiolodzy prenatalni, którzy mają za zadanie zidentyfikować wady serca jeszcze w okresie płodowym – przed urodzeniem dziecka. Szybkie wykrycie problemu daje większe szanse na ich wyleczenie – jeszcze w okresie ciąży lub po porodzie. Warto jednak wiedzieć, które wady serca mogą być leczone u niemowląt. Które z nich występują najczęściej?
Wykrywanie wad serca u dzieci
Większość najczęściej występujących wad serca udaje się wykryć jeszcze w okresie płodowym inne już po narodzinach dziecka. Niestety, część z nich stanowi realne zagrożenie dla życia dziecka, dlatego tak ważne jest szybkie wykrycie choroby. Zadaniem tym zajmują się kardiolodzy prenatalni lub kardiolodzy dziecięcy (po urodzeniu dziecka), którzy specjalizują się w identyfikacji i leczeniu chorób serca u niemowląt oraz dzieci.
Wrodzone wady serca to przede wszystkim nieprawidłowości w jego budowie, polegająca na obecności nieprawidłowych połączeń pomiędzy jamami serca lub naczyniami bezpośrednio do nich uchodzących lub na nieprawidłowej budowie i funkcji zastawek serca. Duża część
z nich może zostać wykryta w pierwszych miesiącach rozwoju płodu, jednak wiele wad nie przedstawia żadnych objawów, aż do dorosłego życia. Jakie są najczęściej występujące wady serca u dzieci?
Najczęściej występujące wrodzone wady serca to:
– ubytek w przegrodzie międzykomorowej (VSD),
– ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (ASD),
– przetrwały przewód tętniczy (PDA),
– koarktacja aorty (CoA),
– krytyczne zwężenie zastawki pnia płucnego (PS),
– krytyczne zwężenie zastawki aorty (AS),
– tetralogia Fallota (ToF).
Według statystyk, choroby te dotykają średnio 1 na 100 noworodków. Więcej informacji o leczonych chorobach serca u niemowląt znajdziesz pod linkiem: https://kardiochirurgiadziecieca.cm-uj.krakow.pl/dla-pacjentow/leczone-wady-serca/
Zespół niedorozwoju lewego serca – wada HLHS u niemowląt
HLHS (ang. hypoplastic left heart syndrome) to inaczej zespół niedorozwoju lewego serca. Występuje on niezmiennie rzadko (stanowi około 1,4–8,6% wszystkich wrodzonych wad serca u dzieci). Choroba ta jest poważnym zagrożeniem dla życia dziecka, a jej objawy mogą być widoczne w okresie prenatalnym jako zwężenie zastawki dwudzielnej/mitralnej co powoduje znaczne zmniejszenie lewej komory serca i jej niefunkcjonalność po urodzeniu. Geneza ta nie jest jednak w 100% potwierdzona i wciąż trwają prace nad znalezieniem przyczyn powstawania tej wady. Leczenie zespołu niedorozwoju lewego serca (HLHS) jest możliwe, ale bardzo skomplikowane – konieczna jest interwencja lekarza kardiochirurga i minimum trzy-etapowa procedura leczenia chirurgicznego.
Informacje na temat objawów i leczenie wady serca HLHS znajdziesz na stronie: https://kardiochirurgiadziecieca.cm-uj.krakow.pl/dla-pacjentow/leczone-wady-serca/zespol-hipoplazji-lewego-serca-hlhs/.
W pierwszych daniach po urodzeniu, leczenie polega na przyjmowaniu przez dziecko prostaglandyny E1 (PGE1) co zapobiega zamykaniu się przewodu tętniczego i zapewnia przepływ systemowy. Jest to jednak rozwiązanie tylko tymczasowe, ponieważ jedynym sposobem na wyleczenie wymienionej wyżej wady jest operacja – przeszczepienie serca lub wieloetapowa korekcja.
Obecnie u dzieci z wadą serca HLHS powszechnie stosuje się trzyetapową korekcję. Zaraz po urodzeniu wykonuje się operację Norwooda, następnie w około pół roku po urodzeniu operację hemi-Fontana, a pomiędzy 2 a 4 rokiem życia zmodyfikowaną operację Fontana.
