Myślimy, że znamy język polski? Wsłuchując się w słowa, których używają nasze dzieci i wnuki, dochodzimy do wniosku, że wszystko odbiega od tego, czego my uczyliśmy się w szkołach. I nie chodzi tu o obcojęzyczne naleciałości, czy nowotwory słowne, ale przede wszystkim o inne znaczenia słów, które znamy. Dlatego świetnym pomysłem było powstanie plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku.
Historia Plebiscytu
Młodzieżowe Słowo Roku to plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. Jest przedsięwzięciem popularyzującym język polski wśród młodzieży, zapoczątkowanym w 2016 roku we współpracy z projektem Słowa klucze w ramach inicjatywy Narodowego Centrum Kultury „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. Okazuje się jednak, że w konkursie niekoniecznie musi wygrać propozycja, która została zgłoszona przez największą liczbę uczestników, ponieważ zwycięzców w tym plebiscycie wyłania jury, oceniając oryginalność, pomysłowość, kreatywność oraz poprawność językową zgłoszonych propozycji. Zgodnie z regulaminem, z konkursu są eliminowane słowa, które po analizie dokonanej przez jury, zostały uznane za wulgarne, obraźliwe, zawierające treści niezgodne z prawem, nawołujące do nietolerancji/przemocy, należące do mowy nienawiści bądź naruszające dobre obyczaje. Warto również zwrócić uwagę, że z konkursu eliminowane są też wyrazy, które już zostały wyróżnione w poprzednich edycjach.
Nowe zasady
Niezmiennie Młodzieżowe Słowo Roku nie musi być nowe, slangowe ani najczęściej używane w danym roku. Warto natomiast zaznaczyć, że wedle nowych zasad, będzie ono wyłaniane w dwóch etapach. I tak, do pierwszego etapu plebiscytu może być zgłoszone każde słowo. Następnie Jury w składzie: Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski), Anna Wileczek (Uniwersytet J. Kochanowskiego w Kielcach), Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), Bartek Chaciński (Polityka) dokonają analizy zgłoszeń. Do drugiego etapu głosowania przejdą najczęściej zgłaszane w pierwszym etapie słowa, które jednocześnie są zgodne z regulaminem. W drugim etapie prezentuje się listę 20 słów, spośród których głosami internautów wyłonimy zwycięskie słowo. Jest jeszcze jedna ważna informacja: otóż przewidziano także dodatkową kategorię: Nagroda Jury, która pozwoli wskazać najciekawsze zdaniem Jury słowo wraz z definicją. Kapituła zwróci uwagę m.in. na istotność tematu oraz kreatywność języka w opisywaniu rzeczywistości. Rozstrzygnięcie plebiscytu nastąpi na początku grudnia. Dokładne zasady plebiscytu można znaleźć w zakładce Regulamin.
Jak było dotychczas?
Okazuje się, że w zeszłym roku nie obyło się bez kontrowersji – najpopularniejszymi hasłami okazały się „Julka” i „Sasin”, czyli słowa mocno nacechowane politycznie. Dlatego też plebiscytu nie rozstrzygnięto. Z kolei w 2019 roku wygrała „alternatywka”, jednocześnie podjęto decyzję o dyskwalifikacji najczęściej zgłaszanego słowa „p0lka”. Natomiast w 2018 roku wygrał „dzban”. Hitem słownym w 2017 roku okazał się wyraz ze znakiem dwuznakowego „xD”. To nie wszystko. Sięgając jeszcze bardziej pamięcią wstecz, znajdujemy zwycięzcę z 2016 roku – czyli słowo „sztos”.
Rozstrzygnięcie 2021
W ramach plebiscytu napłynęło ponad dziesięć tysięcy zgłoszeń. Wśród nich znalazło się prawie 2,5 tysiąca różnych słów i wyrażeń. Znamy finałową dwudziestkę plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2021. Pretendentów do miana zwycięzcy ogłosiła Rada Języka Polskiego. Wśród nominowanych znalazły się takie określenia jak: „śpiulkolot”, „naura” czy „boomer”. Jury wyłoniło finałową 20. Do 30 listopada na stronie http://sjp.pwn.pl możecie oddać głos na jedno z wyłonionych słów. Ciekawe co one oznaczają?