Tydzień temu rozpoczęliśmy Temat Tygodnia, w którym omówiliśmy powstawanie sztucznych zbiorników wody. Przypominamy, że w Polsce mamy ich ponad 140 1 hm³. W czasach anomalii pogodowych, globalnego ocieplenia, czy susz, gromadzenie wody staje się bardzo ważną sprawą.
Powód powstania
Przypominamy, że najczęściej zbiorniki powstają dzięki spiętrzeniu wody w rzece za pomocą zapory. Proces ten odbywa się pod kontrolą inżynierów, którzy określają teren zalewu. Jest to przede wszystkim istotne dla bezpieczeństwa mieszkańców. Aby zbiornik spełniał swoje funkcje, musi być odpowiednio zabezpieczony.
Największe zbiorniki w Polsce
Tydzień temu pisaliśmy że w 2018 roku w Polsce było 4195 wszystkich sztucznych zbiorników retencyjnych. Najstarszy to znajdujący się na Brdzie Zbiornik Zapora, który zbudowano w 1848 roku. Kolejnym, który wymieniliśmy, był Zbiornik Otmuchowski, umiejscowiony jako zbiornik retencyjny – również Nysy Kłodzkiej, a także Zbiornik Dobczycki, zlokalizowany jako zbiornik retencyjny Raby. Innym zbiornikiem godnym uwagi jest Zbiornik Różanowski. Położony jest na Dunajcu, uruchomiony został dopiero w 1941, choć jego budowę rozpoczęto w lutym 1935 r. Ciekawostką jest fakt, że całkowite napełnienie nastąpiło w 1943 roku. Powstał w wyniku spiętrzenia Dunajca w celu wybudowania Elektrowni Rożnów. Następnym ważnym sztucznym akwenem jest Zbiornik Goczałkowski. Prace nad jego budową rozpoczęto w 1947 roku. Powstał poprzez przegrodzenie doliny rzeki Małej Wisły zaporą czołową i uformowanie wału bocznego w miejscowościach Chybie i Strumień. Wspomnijmy też o Zbiorniku Jeziorsko. Pomysł na jego budowę narodził się na początku lat 60. XX w., natomiast roboty ruszyły na przełomie lat 1975 i 1976. Zbudowany został w środkowym biegu Warty na granicy woj. wielkopolskiego (powiat turecki) i łódzkiego (powiaty: sieradzki i poddębicki). Utworzony w wyniku przegrodzenia doliny Warty w 484,3 km jej biegu zaporą ziemną o maksymalnej wysokości 20 m i długości 2730 m, a także po wybudowaniu zapór bocznych w dolinie rzek Pichny i Teleszyny i zapór cofkowych w rejonie miejscowości Warta. Głównym celem jest ochrona przeciwpowodziowa Uniejowa, Koła, Konina, Śremu i Poznania. Z kolei Zbiornik Czorsztyński umiejscowiono na rzece Dunajec. Rok uruchomienia to 1997. Jego maksymalna pojemność wynosi 232 mln m³, a powierzchnia: 12,7 km². Historia jego budowy sięga początku XX w. Opowiadał się za nią m.in. Gabriel Narutowicz, pierwszy polski prezydent, z zawodu inżynier hydrotechnik, profesor Politechniki w Zurychu. Znajduje się między Pieninami a Gorcami, powstał poprzez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej. Warto jeszcze wskazać Zbiorni Wosławski i Soliński.
Rusza budowa kolejnego
Powstanie największe jezioro w naszym kraju.Objętość nowych zbiorników wodnych ma wynosić ponad 3 mld metrów sześciennych. Maksymalna miejscowa głębokość zbiornika wodnego sięgnie 205 m, a średnia głębokość to około 79 m. Poszczególne funkcje zbiornika zostaną tak rozmieszczone w terenie, aby jak najlepiej wykorzystać ogromny potencjał krajobrazu poeksploatacyjnego dla uatrakcyjnienia regionu. Utworzone zostanie w miejsce ogromnego kopalnianego dołu na Polach Bełchatów i Szczerców. Jak podają ogólnopolskie media, zgodnie z zapowiedziami PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, spółki z Grupy Kapitałowej PGE, już wkrótce ruszą intensywne prace przy budowie największego zbiornika wodnego w naszym kraju. Według danych ma być dwa razy głębszy od obecnego rekordzisty – jeziora Hańcza. Warto nadmienić, że tak duży i głęboki zbiornik pokopalniany jeszcze nigdy nie powstał. W tej skali nikt przed PGE tego nie robił. Pozyskanie tak ogromnych ilości wody stanowi podstawowy problem. Dużym wyzwaniem jest również przemieszczanie ogromnych ilości mas ziemnych, związane z wypłacaniem głębokich wyrobisk poeksploatacyjnych.