21 września obchodzony jest Światowy Dzień Choroby Alzheimera. Warto zaznaczyć, że został on ustanowiony około 30 lat temu w 1994 roku przez Międzynarodową Organizację Alzheimer’s Disease International. Święto to jest doskonałą okazją do edukowania, podnoszenia świadomości społecznej, a także przeciwdziałania stygmatyzacji osób chorych.
Przycznyny choroby
Jak podaje portal mp.pl: „Większość zachorowań na chorobę Alzheimera to tak zwane przypadki sporadyczne, czyli niezwiązane z występowaniem rodzinnym. Stanowią one około 95% wszystkich zachorowań. Uważa się, że na rozwój choroby wpływ mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, ale nie określono dokładnie, które z nich wywierają wpływ na rozwój choroby i w jakim stopniu się do niego przyczyniają. Warto zaznaczyć, że ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera rośnie z wiekiem. Częściej występuje ona u kobiet. Jeśli w rodzinie występował jakikolwiek zespół otępienny, to ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera jest zwiększone około dwukrotnie. Występowanie takich chorób, jak nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, cukrzyca typu 2, podobnie jak brak kontaktów społecznych i mała aktywność fizyczna zwiększają ryzyko rozwoju choroby Alzheimera”.
Co to za choroba?
Jak podaje portal medicover.pl: „Choroba Alzheimera to przewlekłe, postępujące neurozwyrodnienie mózgu prowadzące do otępienia. Początkowo u chorego występują bardzo subtelne objawy w postaci gubienia rzeczy bądź trudności z przypomnieniem sobie słów. W dalszych etapach choroby dochodzą: upośledzenie osądu, zaburzenia mowy, dezorientacja w czasie i przestrzeni. Degradacja komórek nerwowych postępuje stopniowo, a tempo tych zmian zależy od indywidualnych cech pacjenta. Kiedy demencja osiąga stadium zaawansowane, chory wymaga całodobowej, specjalistycznej opieki”. Jak zaznacza portal posikowiwchorobie.pl: „Wczesne objawy często trudno zweryfikować, ponieważ epizody zapominania mogą przytrafiać się również młodym ludziom. Przebieg choroby może różnić się u każdego pacjenta, dlatego warto zwracać uwagę na wszystkie nietypowe zachowania osób starszych”.
Różne objawy
Z kolei portal medonet.pl wskazuje na to, że objawy różnią się od siebie na poszczególnych etapach otępienia. „Otępienie łagodne – symptomy występują w postaci problemów z zapamiętywaniem nowych informacji oraz rozproszenia uwagi. Pacjenci mają zaburzenia pamięci, która dotyczy aktualnie wykonywanych czynności, np. zapominamy, gdzie odłożyliśmy klucze lub zadajemy cały czas te same pytania. Ponadto mogą pojawić się huśtawki nastrojów oraz problemy z osobowością, mogą również wystąpić pewne objawy depresji lub cały ich szereg. Otępienie o średnim nasileniu – oprócz problemów z pamięcią, dochodzi tu do zaburzeń mowy i orientacji, pojawiają się również objawy psychotyczne. Zaczyna dochodzić do zaburzeń orientacji w terenie, pacjenci nie poznają miejsc, które są im dobrze znane przez co często mają kłopoty z trafieniem do domu. Postępujące zaburzenia prowadzą nawet do kłopotów z rozpoznawaniem członków rodziny, przyjaciół. Pacjenci mają problemy z odpowiednim doborem słów, mylą zdania i pojęcia, a także budzą się w nich zachowania agresywne, pewnego rodzaju rozdrażnienie i bezsenność. Otępienie zaawansowane – na tym etapie choroby pacjent nie jest w stanie wykonywać zwykłych codziennych czynności, nie potrafi się sam ubrać, zjeść, myć ani rozmawiać z innymi ludźmi. Pojawia się całkowity brak rozpoznawania najbliższych osób, a nawet pór dnia i nocy. U chorych pojawiają się również kłopoty z chodzeniem, przez co nie wstają oni z łóżka, dodatkowo mają kłopoty z utrzymaniem moczu i stolca”.
Jak leczyć?
Jak podaje portal pacjent.gov.pl: „Żadne środki farmakologiczne nie spowodują wyleczenia choroby Alzheimera. Wczesna diagnoza pozwala jednak na wdrożenie leczenia objawowego, które ma na celu spowolnienie choroby i łagodzenie jej skutków. W celu uzyskania efektu terapeutycznego bardzo istotne jest przyjmowanie leków regularnie, w określonej dawce, zapewniając ich stały poziom we krwi. W Polsce obecnie dysponujemy takimi samymi lekami, jakie są dostępne na świecie. Najbardziej skuteczna terapia w chorobach otępiennych to przestrzeganie zdrowej diety, dbałość o serce, a także podtrzymywanie aktywności fizycznej, intelektualnej i socjalnej”.
Zebrał i opracował
Paweł Szpur
gazeta@30minut.pl
Źródła i cytaty:
https://pacjent.gov.pl/
https://www.medicover.pl/