Według Słownika Języka Angielskiego Merriam-Webster, w którym zresztą uznano „feminizm” za Słowo Roku 2017, jest to „teoria głosząca polityczną, ekonomiczną oraz społeczną równość płci; lub zorganizowana działalność na rzecz obrony praw i interesów kobiet”. Słownik podaje, że pierwsze użycie słowa „feminizm” w języku angielskim odnotowano w 1841 roku. 7 listopada obchodzimy Światowy Dzień Feministek i z tej okazji poruszamy ten temat.
Feminizm w definicjach
W Słowniku Języka Polskiego leksem ten wyjaśniony jest „jako ruch na rzecz prawnego i społecznego równouprawnienia kobiet; jak też: ideologia leżąca u podstaw tego ruchu”. Publikacja wskazuje również, że „jest to zjawisko występowania zewnętrznych cech żeńskich u mężczyzn”. Natomiast definicja, jaką podaje Encyklopedia PWN, brzmi: ”nazwa bardzo szerokiego ruchu o charakterze politycznym, społecznym, kulturowym i intelektualnym, którego różne orientacje, szkoły, teorie i badania łączy wspólne przekonanie, że kobiety były i są przedmiotem dyskryminacji”. Zatem, mówiąc o feminizmie, mówimy o ruchu społecznym (jak również politycznym, intelektualnym i kulturowym), którego celem jest określenie, na czym polega równość płci – pod względem społecznym, osobistym, ekonomicznym, jak i politycznym, a także dążenie do osiągnięcia tej równości. Feminizm zakłada, że zwyczajowo w społeczeństwach kobiety nie są traktowane uczciwie, z uwagi na priorytetowe przyjmowanie męskiego punktu widzenia.
Historia ruchu
Terminu „feminizm” w kontekście praw kobiet po raz pierwszy użył francuski filozof i radykalny utopijny socjalista, Charles Fourier, w 1837 roku. Francuskie słowo féminisme zostało wspomniane przez niego w rozprawie nad wyzwoleniem kobiet. Angielski termin „feminism” bezpośrednio wywodzi się od tego francuskiego wyrazu, którego etymologię możemy z łatwością prześledzić. Źródeł szukać należy w starofrancuskim „feminin”, pochodzącym od łacińskiego słowa „femina” oznaczającego „kobietę”. Drugi człon wyrazu, –isme, także bierze się z łaciny — pochodzi od przyrostka –ismus, który modyfikuje rzeczownik, nadając mu znaczenie praktyki, systemu lub doktryny. Nie od razu jednak zwrot ten nasuwał polityczne skojarzenia. Oznaczał po prostu coś należącego do sfery kobiet. Używano go zwłaszcza w odniesieniu do progresywnej polityki, jaką w latach 90-tych XIX wieku prowadziły sufrażystki, dziś nazywane „pierwszą falą” feminizmu. Grupa ta – wydaje się – przywłaszczyła sobie słowo na własne potrzeby. Warto również wspomnieć, że feminizm tzw. „drugiej fali” rozpoczął się w latach 60 -tych XX wieku, a w sferze jego zainteresowań znalazły się: równouprawnienie na rynku pracy, prawo do aborcji i kobieca seksualność. „Trzecia fala” feminizmu pojawiła się z końcem lat 80. minionego stulecia. Inspirowana była współczesną teorią społeczną i zwracała uwagę na kwestie rasowe, etniczność, podziały ekonomiczne i religijne. Feminizm „czwartej fali”, datowany na 2010 rok, jest ściśle uzależniony od technologii. Wykorzystuje on media społecznościowe, portale internetowe i blogi do przeciwstawiania się mizoginii oraz pogłębiania równości płci.
Feminizm w Polsce
Feminizm w Polsce pojawił się na początku XIX wieku, jego rozwój jednakże znacznie różni się od rozwoju feminizmu Europy Zachodniej czy Ameryki. Przyczyn tego należy upatrywać szczególnie w odizolowaniu kraju od ruchów europejskich w czasach PRL-u. Badacze wskazują w rozwoju polskiego feminizmu aż siedem fal, z których trzy pierwsze przypadają na wiek XIX, ostatnia zaś rozpoczęła się z chwilą upadku PRL-u.
Zebrał i opracował
PAS
Źródła i cytaty:
kobieta.gazeta.pl/
miesiecznik.znak.com.pl/
pl.babbel.com/
vibez.pl/
sjp.pwn.pl/